ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Μια θεωρητική και εμπειρική διερεύνηση Egnatia Odos and Regional Development: A Theoretical and Experimental Study

Abstract

Το βασικό ερευνητικό ερώτημα του παρόντος άρθρου είναι οι επιδράσεις των διαπεριφερειακών οδικών δικτύων στην περιφερειακή ανάπτυξη. Το ερώτημα αυτό έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την επιστημονική κοινότητα και η συνθετότητά του αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ακόμα δεν υπάρχει μια κοινά αποδεκτή προσέγγιση. Η ανάλυση της μεταβολής της προσπελασιμότητας, που προκύπτει από μία νέα μεταφορική υποδομή και η συσχέτισή της με το επίπεδο ανάπτυξης των περιοχών που δέχονται τη μεταβολή της προσπελασιμότητας είναι σημείο κλειδί για την προσέγγιση του ερευνητικού ερωτήματος. Τα παραπάνω εφαρμόζονται για την προεκτίμηση των αναπτυξιακών επιδράσεων της Εγνατίας Οδού στη Βόρεια Ελλάδα. Επιπρόσθετα, παρουσιάζονται τα αποτελέσματα έρευνας πεδίου σχετικά με τις επιδράσεις της Εγνατίας Οδού στις τοπικές αγορές των πόλεων που διέρχεται. Από την έρευνα προκύπτει πως η Εγνατία Οδός συμβάλλει αρχικά στην ανάδειξη των υφιστάμενων περιφερειακών κέντρων και αυξάνει τις ροές προς το βασικό αναπτυξιακό κέντρο της περιοχής μελέτης, τη Θεσσαλονίκη. Παράλληλα όμως, αναδεικνύονται τα χωρικά πλεονεκτήματα των μέχρι πρότινος απομονωμένων περιοχών, δημιουργώντας έτσι φυγόκεντρες δυνάμεις, που είναι πιθανό να αντισταθμίσουν εν μέρη, τις διαδικασίες απομύζησης των τοπικών οικονομιών από τη Θεσσαλονίκη.

The focal question in this study is concerned with the impact of transport infrastructure on regional development. Many scholars have investigated this complex question, but empirical findings vary widely. The key factor, therefore, is the analysis of accessibility rate shift caused by the new infrastructure and its correlation with the developmental level of the regions. In this context, the present study attempts to estimate the developmental impacts of Egnatia Odos motorway in Northern Greece. Furthermore, a field study is presented, concerned with Egnatia Odos impacts on local markets of the cities near to the main axe. The study suggests that Egnatia Odos mainly contributes to the further growth of current regional development poles and increases the flows to main development pole of Northern Greece, Thessaloniki. In the same time, the study highlights the arisen spatial advantages of the regions, which used to be called “remote areas” before the construction and operation of Egnatia Odos new infrastructure. The latter, therefore, is possible to act as saving grace against the backwash effects generated by Thessaloniki.

Note: Downloadable document is in Greek.

Keywords: motorways, accessibility, regional development, Greece