Verblijfsrecht voor de verzorgende ouder van een minderjarige Unieburger? Expert opinie in het kader van de prejudiciële vragen van de Centrale Raad van Beroep over de interpretatie van artikel 20 VWEU (Right of Residence Under Article 20 TFEU of the Primary Carer of a Minor Union Citizen: Expert Opinion on Issues Arising from the Pending Case of Chavez-Vilchez and Others (C-133/15))

Abstract

Dutch Abstract: Deze expert opinion is geschreven in het kader van de prejudiciële vragen van de Centrale Raad van Beroep van 16 maart 2015 in de zaak Chavez-Vilchez en anderen (C-133/15) over de interpretatie van artikel 20 VWEU. De Centrale Raad wil onder meer weten of uit dit artikel een verblijfsrecht volgt voor een derdelander, die de dagelijkse en daadwerkelijke zorg heeft voor zijn minderjarige kind, dat onderdaan van die lidstaat is. Deze expert opinie betoogt aan de hand van de jurisprudentie van het Hof van Justitie over artikel 20 VWEU en artikel 21 VWEU dat de uitzetting van een verzorgende derdelander ouder ertoe leidt dat de minderjarig Unieburger het effectief genot van zijn rechten als Unieburger wordt ontzegt omdat hij feitelijk gedwongen wordt het grondgebied van de Unie te verlaten. Mogelijk zal het Hof van Justitie het standpunt innemen dat de minderjarige Unieburgers niet feitelijk gedwongen worden het grondgebied van de Unie te verlaten als hun moeders geen verblijf en/of voorzieningen wordt toegestaan, vanwege de aanwezigheid van de Nederlandse vaders. In dat geval wordt het Hof verzocht uit te leggen hoe het effectief genot van Unierechten zich verhoudt tot het genot van fundamentele rechten door de minderjarige Unieburger. De minderjarige Unieburgers zullen immers alleen op het grondgebied van de Unie kunnen blijven, wanneer dit gepaard gaat met een gedwongen scheiding van hun moeders of met een onzeker leven in de illegaliteit onder de armoedegrens. Deze expert opinie bespreekt aan de hand van jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens inzake het recht op gezinsleven dat scheiding van moeder en kind een schending oplevert van de fundamentele rechten van de minderjarige Unieburger waardoor niet langer sprake kan zijn van effectief genot.

English Abstract: This expert opinion provides a legal analysis of the issues raised by the preliminary questions referred in the pending cases of Chavez-Vilchez and Others (C-133/15). It was written in support of the written observations by the lawyers of the mothers and children involved. Since the rules of the Court of Justice of the European Union (Court) do not allow the submission of amicus briefs it is circulated and made public in the hope of raising awareness of the cases and the relevant legal issues they contain.

The cases all involve a situation where a third country national mother is the primary and actual carer of a minor Union citizen. Moreover, each mother has (sole) parental authority and custody over the child. The fathers in these cases, from whom the minor Union citizens derive their Dutch nationality, are either not involved at all, or only to a very minor extent and have either no or only shared parental authority. Moreover, the fathers are unwilling and/ or unable to take over the care for the child. Nonetheless, the mother is faced with denial of any residence rights by the Dutch authorities and will therefore be under a legal obligation to leave the Netherlands and the European Union as a whole.

A simple Ruiz Zambrano type situation, one might think, in which the mother derives an EU law-based residence right from her child. However, the Dutch immigration authorities have taken the stance that since the fathers are not deceased or incarcerated they should – despite the fact that they are unwilling to do so – take over the care of the child and therefore the departure of the mothers from the territory of the European Union does not force the child to follow. Ruiz Zambrano, they therefore argue, is not applicable.

This opinion comes to the conclusion that the Dutch authorities are wrong: expulsion of a parent who is the primary carer of a minor child deprives that child of the genuine enjoyment of the substance of its citizenship rights. It must either leave the union with its mother, or remain behind while it's mother is expelled, in violation of its family rights: residence rights which can only be exercised at the price of family rights, it is argued, are not genuinely enjoyed in the meaning of the case law of the Court of Justice.

Note: Downloadable document is in Dutch. The opinion is in Dutch but a summary of the cases and arguments is provided in English.

Keywords: migration, union citizenship, family rights, family life, Ruiz Zambrano, EU law