Why Do We Need Self-Employed Persons? Some Economic Reflections, Mainly Tax Related Ones (Po co nam samozatrudnieni? Refleksje ekonomiczne, głównie podatkowe)

Abstract

English Abstract: For many years, we have been hearing about the need for innovation and entrepreneurship. Successive Polish government declare their support for entrepreneurs and expand the catalog of privileges, mainly related to taxes and mandatory contributions. Not infrequently, in these discussions the self-employed are equated with entrepreneurs. In this work, we will seek an answer to the questions: Who, then, are the self-employed? Are they really entrepreneurs? Should we support their activities? And finally the fundamental question: What does the economy get from the self-employed?

In this work we point out that the differences in rates of self-employment between countries may result from differences in taxation on the labor provided by self-employed and salaried workers. In the main part of the work, taking advantage of the potential of the EUROMOD tax-benefit microsimulation model, we show that in Europe there is no single model of taxation of work conducted as one’s own business. In the majority of the tax-contribution systems we examined, the profitability of employment or self-employment changes along with changes in income. In light of the regressivity of the burdens on the self-employed, as a rule it begins to be profitable only above a certain income level.

In the first part of the work we define the self-employed as those who run a business, and later we distinguish within this group entrepreneurs, meaning those who take on risk and create innovations. Discussing the advantages and disadvantages of self-employment from the point of view of the self-employed and the employer, we point out that the benefits – including systemic (tax and contribution) benefits, outweigh the disadvantages. We also discuss in more detail the imposition of income tax on the self-employed.

In the second part we present changes in the value of self-employment over the last 25 years. Here we use data from the World Bank and certain data points from the European Union Statistics on Income and Living Conditions (EU-SILC). They allow us to observe how the relationship between the self-employed and the economy is changing: The significance of services provided for other businesses is growing. Additionally, we can see that the significance of self-employment is falling.

In Poland the level of (non-agricultural) self-employment is low. The dynamics of the rate of self-employment indicate that the influence of legal regulations on the scale of self-employment is secondary. It seems that in this case, technological and demographic factors are much more significant.

Polish Abstract: Od wielu lat słyszymy o potrzebie innowacyjności i przedsiębiorczości. W Polsce kolejne rządy deklarują wspieranie przedsiębiorców i rozszerzają katalog przywilejów, głównie podatkowo-składkowych. Niejednokrotnie w dyskusjach stawia się znak równości między samozatrudnionymi a przedsiębiorcami. W niniejszym opracowaniu poszukujemy odpowiedzi na pytania: kim są zatem samozatrudnieni? czy rzeczywiście są przedsiębiorcami? czy należy wspierać ich działalność? No i wreszcie fundamentalne pytanie: jaki pożytek ma gospodarka z samozatrudnionych?

W opracowaniu zwracamy uwagę, że różnice w stopach samozatrudnienia między krajami mogą wynikać z różnic w opodatkowywaniu pracy świadczonej przez samozatrudnionych i pracowników etatowych. W głównej części pracy, korzystając z możliwości podatkowo-zasiłkowego modelu mikrosymulacyjnego EUROMOD, pokazujemy, że w Europie nie ma jednego modelu opodatkowania pracy prowadzonej jako własna działalność gospodarcza. W większości badanych systemów składkowo-podatkowych opłacalność zatrudnienia bądź samozatrudnienia zmienia się wraz ze zmianą dochodu. Ze względu na regresywność obciążeń samozatrudnionych z reguły zaczyna być ono opłacalne dopiero powyżej określonego poziomu dochodu.

W pierwszej części pracy definiujemy samozatrudnionego jako tego, który prowadzi działalność gospodarczą, a następnie wyróżnimy w tej grupie przedsiębiorców, czyli tych, którzy ponoszą ryzyko i tworzą innowacje. Omawiając wady i zalety samozatrudnienia z perspektywy samozatrudnionego i zatrudniającego, zwracamy uwagę, że korzyści – w tym systemowe (podatkowo-składkowe) –dominują nad wadami. Szerzej omawiamy też opodatkowanie samozatrudnionych podatkiem dochodowym.

W drugiej części przedstawiamy zmiany wartości stóp samozatrudnienia w perspektywie ostatnich 25 lat. Korzystamy tu z danych Banku Światowego oraz jednostkowych danych z Europejskiego badania warunków życia ludności (EU-SILC). Dzięki nim można zaobserwować, jak zmieniają się powiązania samozatrudnionych z gospodarką – rośnie znaczenie usług świadczonych na rzecz podmiotów gospodarczych. Widać ponadto, że znaczenie samozatrudnienia spada.

W Polsce poziom samozatrudnienia (pozarolniczego) jest niski. Dynamika stóp samozatrudnienia wskazuje na drugorzędny wpływ regulacji prawnych na skalę samozatrudnienia. Wydaje się, że czynniki technologiczne i demograficzne mają w tym przypadku dużo ważniejsze znaczenie.

Note: Downloadable document is in English and Polish.

Keywords: self-employment, taxation, incentives, EUROMOD, EU-SILC

JEL Classification: J38, J08, H30, L53