TURİZM SEKTÖRÜNÜN KAZAKİSTAN’IN EKONOMİK BÜYÜMESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: VAR ANALİZİ YAKLAŞIMI (The Effect of Tourism Sector on the Economic Growth of Kazakhstan: Var Analysis Approach)

Abstract

Turkish Abstract: Turizm sektörünün dünya genelinde büyük bir hızla gelişme gösterdiği bu alanda yapılmış olan bütün çalışmalarda belirtilmiştir. Turizm sektörünün diğer sektörlere doğrudan veya dolaylı olarak katkı sağlayan bir sektör olması nedeniyle ülke ekonomilerine katkısı ayrıntılı olarak hesaplanmaya çalışılan alanlardan biridir. Bu bağlamda, ulusal ve uluslararası literatürde konuya ilişkin olarak yapılan teorik ve ampirik çalışmalardan, turizmin ekonomik büyüme üzerinde olumlu bir etkisi olduğu da anlaşılmaktadır. Kazakistan’ın bağımsızlığını ilan ettiği tarihten itibaren en çok önem verilen sektörler içerisinde turizm sektörüne ayrıca bir önem verilmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, turizm ve ekonomik büyüme arasında bir ilişkinin olup olmadığını test etmek ve bu sektörün ekonomik büyümeye ilişkin olası katkısını ortaya koymaktır. Böylece, 1990-2014 yılları arasında turizm gelirleri ile GSYİH’dan oluşan değişkenlere ait zaman serisi, VAR modeli kullanılarak incelenmiştir. Elde edilen ampirik sonuçlar, Kazakistan’da hem turizmin ekonomik büyüme üzerinde hem de ekonomik büyümenin turizme bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak yapılan eş bütünleşme testinin sonucu, her iki değişken arasında karşılıklı bir ilişkinin bulunmadığını göstermektedir.

English Abstract: The tourism industry is one of the rapidly developing sectors in the world. Because it is a sector that contributes directly or indirectly to other sectors of the tourism industry to the economy of the country is one of the areas studied in detail the contribution is calculated. Kazakhstan declared its independence as of the date of the most valued within the sector, the tourism sector is also given importance. Tourism in Kazakhstan, especially after independence to occupy a place in the international tourism industry to develop rapidly and it is evident that are.

Thus between the years of 1990-2014, the time series of gross domestic product (GDP) with variables and tourism revenues has been investigated by using the VAR model. The obtained empirical results, and economic growth in Kazakhstan tourism on the economic growth of tourism, it was determined that did not have an impact on. Consequently, the suggests that a reciprocal relationship exists between two variables, the result of the test integration.

Note: Downloadable document is in Turkish.

Keywords: Kazakistan, Ekonomik Büyüme, Turizm Gelirleri, Nedensellik Analizi, VAR